Sốt xuất huyết là bệnh lý phổ biến, một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em. Do đó, nắm được các triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em để sớm phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Những triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em điển hình
Biểu hiện sốt xuất huyết ở trẻ có nhiều dạng khác nhau và diễn biến phức tạp theo từng giai đoạn phát triển của bệnh.
1. Triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ giai đoạn đầu
Ở giai đoạn đầu, trẻ thường có biểu hiện sốt cao đột ngột, liên tục. Trẻ sơ sinh thì bứt rứt, quấy khóc. Ở trẻ lớn thì kèm theo chán ăn, buồn nôn, đau đầu, có chấm xuất huyết dưới da, nhức hai hốc mắt, đau cơ khớp, chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng.
2. Triệu chứng sốt xuất huyết trẻ em ở giai đoạn nguy hiểm
Sau giai đoạn sốt, bệnh nhi sẽ phải đối mặt với giai đoạn nguy hiểm của bệnh. Các dấu hiệu sốt xuất huyết ở trẻ em trong giai đoạn này (thường rơi vào khoảng ngày thứ 3 – 7 sau khi mắc bệnh) dễ nhận thấy nhất là: còn sốt hoặc đã thuyên giảm, có biểu hiện vật vã, bứt rứt, lờ đờ, da lạnh, ẩm, lạnh đầu chi, tiểu ít, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tối đa và tối thiểu cách nhau dưới 20mmHg, tụt huyết áp hoặc không thể đo được huyết áp.
Đặc biệt, dưới da của trẻ bị xuất huyết hoặc xuất hiện các mảng bầm tím. Chúng có thể nằm rải rác khắp cơ thể hoặc tập trung ở bụng, đùi, mạn sườn, mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay. Ngoài ra còn có thể bị chảy máu chân răng, chảy máu cam và tiểu ra máu.
Thăm khám chuyên môn có thể thấy tràn dịch màng phổi, màng bụng, mi mắt phù nề và gan to bất thường. Trường hợp thoát huyết tương nặng bụng sẽ bị chướng to do huyết tương trong máu thoát ra ồ ạt. Quá trình này thường kéo dài trong 24-48 giờ và gây nguy cơ tử vong cao.
Một số trường hợp bệnh nhi đã tiến đến giai đoạn nguy hiểm nhưng không có triệu chứng xuất huyết. Nếu thấy trẻ giảm thân nhiệt, giảm huyết áp và giảm tri giác thì cần nhanh chóng đưa tới bệnh viện để được điều trị kịp thời.
3. Triệu chứng sốt xuất huyết trẻ em ở giai đoạn phục hồi
Khoảng 48-72 giờ sau giai đoạn nguy hiểm, bệnh nhi sẽ tiến vào giai đoạn phục hồi. Lúc này, trẻ bắt đầu có biểu hiện thèm ăn, hết sốt, tiểu nhiều hơn và huyết áp ổn định hơn. Xét nghiệm máu thấy số lượng tiểu cầu dần trở về mức bình thường và số lượng bạch cầu tăng lên nhanh.
Cách điều trị sốt xuất huyết trẻ em tại nhà
Sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, có khả năng gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng của trẻ. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu cho thấy trẻ bị sốt xuất huyết, bạn tuyệt đối không nên chủ quan. Hãy nhanh chóng đưa trẻ tới cơ sở y tế để khám và chẩn đoán chính xác.
Tùy vào tình hình cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định nhập viện điều trị hoặc cho phép điều trị ngoại trú.
Một số lưu ý khi điều trị sốt xuất huyết trẻ em tại nhà:
– Nếu trẻ sốt cao trên 39 độ, hãy nới lỏng quần áo, dùng khăn mát lau người và cho trẻ uống thuốc hạ sốt paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Tuyệt đối không cho trẻ uống ibuprofen hoặc aspirin vì chúng có thể gây toan máu và xuất huyết.
– Để trẻ nghỉ ngơi thoải mái, hạn chế vận động.
– Thực hiện chế độ ăn chín, uống sôi. Thực đơn gồm thức ăn loãng, dễ tiêu, đủ dinh dưỡng. Chia khẩu phần thành nhiều bữa nhỏ.
– Cho bé uống nhiều nước sôi để nguội, nước trái cây giàu vitamin C, nước bổ sung điện giải.
Nếu tình trạng sốt cao kéo dài không cải thiện hoặc trẻ có biểu hiện lờ đờ, nôn ói, đau bụng dữ dội, xuất huyết tiêu hóa, giảm nhận thức… thì cần lập tức đưa trẻ đến bệnh viện.
Cách phòng tránh bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em
Sốt xuất huyết là bệnh lây lan qua vết đốt của muỗi. Hiện tại, bệnh chưa có thuốc đặc trị và chưa có vắc-xin phòng ngừa. Do đó, để hạn chế nguy cơ mắc sốt xuất huyết thì giải pháp tốt nhất vẫn là:
– Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ. Loại bỏ các vũng nước lắng đọng (là nơi muỗi thường đẻ trứng).
– Tiêu diệt bọ gậy (lăng quăng) và diệt muỗi trưởng thành.
– Phát quang bụi rậm. Trồng một số loại cây mà muỗi kiêng kỵ quanh nhà.
– Buông màn khi đi ngủ, tránh bị muỗi đốt.
– Hợp tác với chính quyền khi có chương trình phun thuốc diệt muỗi. Hãy yên tâm là các loại thuốc diệt muỗi được dùng trong những chương trình phòng chống dịch bệnh này đều rất an toàn với sức khỏe con người.
Nói tóm lại, sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, cha mẹ không nên chủ quan, nhưng cũng không cần quá lo lắng. Hãy thực hiện tốt các biện pháp phòng chống muỗi, bảo vệ con không bị muỗi đốt và khi nhận thấy các triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em thì hãy nhanh chóng đưa bé tới bệnh viện nhé./.