Băng huyết là tình trạng mất máu nghiêm trọng sau sinh, đe dọa sức khỏe và tính mạng của sản phụ. Thống kê cho thấy, băng huyết sau sinh là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở sản phụ. Bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn cái nhìn tổng quan về hiện tượng này, bao gồm nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị.
Băng huyết là gì?
Băng huyết là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng chảy máu quá nhiều sau khi sinh, được chia thành 2 loại, gồm:
– Băng huyết nguyên phát:
Là tình trạng sản phụ mất máu trên 500ml đối với sinh thường và trên 1000ml đối với sinh mổ trong vòng 24h tính từ thời điểm sinh con. Theo thống kê thì cứ 100 phụ nữ chuyển dạ sẽ có 5 người bị băng huyết nguyên phát.
– Băng huyết thứ phát:
Là tình trạng chảy máu nhiều ở sản phụ sau 24h đầu đến 12 tuần tính từ thời điểm chuyển dạ. Cá biệt có một số trường hợp bị băng huyết sau sinh 1 tháng. Tỉ lệ mắc băng huyết thứ phát là 2:100.
Nguyên nhân gây băng huyết sau sinh
Thông thường, sau khi sinh, tử cung sẽ có các cơn co bóp để đẩy nhau thai ra ngoài và tạo áp lực lên mạch máu, làm hạn chế quá trình chảy máu. Tuy nhiên, có nhiều sản phụ gặp các vấn đề sức khỏe khiến tử cung co bóp không đủ mạnh, dẫn tới máu chảy tự do. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây xuất huyết sau sinh.
Ngoài ra, có thể kể tới một số nguyên nhân khác như:
– Chuyển dạ kéo dài, nhiễm khuẩn ối.
– Tử cung căng giãn quá mức do đa thai, đa ối,…
– Tiền sử sảy thai, nạo hút thai nhiều lần.
– Đỡ đẻ không đúng cách.
– Dây rau ngắn, quấn cổ nhiều vòng.
– Sót rau trong buồng tử cung.
– Lấy rau không đúng quy cách.
– Từng bị sót rau viêm niêm mạc tử cung.
– Cơ tử cung yếu do sinh nhiều lần hoặc dị dạng tử cung.
– Mắc các bệnh lý khác như u xơ tử cung.
– Sản phụ suy nhược, thiếu máu, tăng huyết áp, nhiễm độc thai nghén…
Dấu hiệu của băng huyết sau sinh
Sản phụ bị băng huyết thường có các triệu chứng sau:
– Chảy máu ở đường sinh dục hoặc vết mổ. Lượng máu có thể nhiều hoặc ít, màu đỏ bầm hoặc đỏ tươi, máu loãng hoặc máu cục. Tử cung tăng thể tích, to ra theo chiều ngang và đáy tử cung lên cao dần do máu chảy ứ trong buồng tử cung.
– Giảm huyết áp, nhịp tim tăng.
– Khát nước, da xanh nhợt, chân tay lạnh, vã mồ hôi.
– Sưng đau ở âm đạo và khu vực xung quanh (đối với trường hợp xuất huyết do tụ máu).
– Số lượng hồng cầu tụt giảm.
– Không thấy khối cầu an toàn trên xương vệ.
Băng huyết có nguy hiểm không?
Xuất huyết sau sinh là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở sản phụ trên toàn thế giới. Chỉ riêng điều này thôi cũng đủ để chúng ta nhận thức được sự nguy hiểm của tình trạng này. Mặc dù vậy, mức độ nguy hiểm của từng trường hợp là không giống nhau và nếu phát hiện sớm, điều trị đúng cách thì vẫn có thể “hóa nguy thành an”.
Một số biến chứng của băng huyết sau sinh cần cảnh giác:
– Choáng do giảm thể tích tuần hoàn, dẫn tới suy thận, suy đa cơ quan và tử vong.
– Nhiễm trùng hậu sản.
– Thiếu máu lâu dài, viêm tắc tĩnh mạch.
– Hội chứng Sheehan (tuyến yên dễ bị hoại tử do thiếu máu nặng và kéo dài) gây mệt mỏi, suy nhược, mất sữa, sụt cân, rụng lông tóc, vô kinh.
– Mất khả năng sinh sản (trường hợp phải cắt bỏ tử cung để bảo toàn tính mạng).
Cách phòng tránh băng huyết sau sinh
Để giảm nguy cơ băng huyết sau sinh và giảm mức độ nghiêm trọng nếu không may mắc phải, bạn cần phải có những biện pháp “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.
Một số nguyên tắc phòng tránh băng huyết sau sinh cần ghi nhớ gồm:
– Khám thai định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
– Theo dõi sát quá trình chuyển dạ, tránh chuyển dạ kéo dài.
– Sử dụng cẩn thận các loại thuốc tê, mê, giảm đau trong chuyển dạ.
– Phòng ngừa nhiễm trùng ối bằng thuốc kháng sinh và cần chấm dứt thai kỳ sớm trong một số trường hợp đặc biệt.
– Tiêm oxytocin (10 IU) được khuyến cáo.
– Chế độ dinh dưỡng hợp lý khi mang thai, tích cực bổ sung sắt theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Điều chỉnh các rối loạn đông máu (nếu có).
– Không thực hiện các thủ thuật giúp sinh nếu không có chỉ định rõ ràng hoặc khi chưa đủ điều kiện.
– Những trường hợp sản phụ nguy cơ cao cần theo dõi sát sao ít nhất 6 giờ sau khi sinh để kịp thời phát hiện vấn đề bất thường.
– Điều trị tốt các bệnh phụ khoa, bệnh ở cơ quan sinh dục, đặc biệt là tử cung trước khi chuyển dạ.
– Sau khi sinh, sản phụ cần được chăm sóc chu đáo, nghỉ ngơi cẩn thận, ăn uống điều độ, ổn định tâm trạng, tránh stress, buồn phiền, nóng giận.
– Giữ vùng kín sạch sẽ.
– Kiêng quan hệ vợ chồng nếu vẫn còn sản dịch.
Trên đây là tổng quan những kiến thức cơ bản về hiện tượng băng huyết sau sinh. Hy vọng sẽ hữu ích cho các bà mẹ trong việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của bản thân. Theo dõi trang để cập nhật thêm nhiều bài viết hay nhé./.
